ترس کودکان کاملاً طبیعی است. تشویش و نگرانی نیز احساسی کاملاً نرمال است که ما را از موقعیت‌های خطرناک دور می‌کند.
کودکان اصولاً از مسائل مشخصی همچون حشرات، سگ، تاریکی یا صداهایی بلند همچون صدای جاروبرقی می‌ترسند. امّا ترس کودکان هنگامی که احساس امنیّت می‌کنند به طور کامل از بین می‌رود.
چگونه می‌توان ترس کودکان را کاهش داد؟
راه کارهایی که در ادامه این مقاله از ذهن برتر ذکر می‌کنیم شاید مؤثر باشند امّا نباید انتظار داشته باشید کودک شما بتواند در لحظه بر ترس‌های خود غلبه کند. این‌که کودک بر ترس خود غلبه کند ماه‌ها و شاید حتی یک سال طول بکشد. این کاملاً طبیعی است. مسائلی که کودکتان را می‌ترساند و همه فکر و ذکر او را مشغول کرده است را در نقاشی یا بازی خود نشان دهد و بی‌مورد درباره‌ی آن‌ها صحبت کند.
1- به ترس او نخندید
شاید مسائلی که فرندتان را می‌ترساند برای شما بی‌ارزش و خنده‌دار باشد امّا برای او کاملاً جدی و واقعی است. هنگامی که او از چیزی همچون صدای فلاش تانک یا موجودات خیالی می‌ترسد او را تحقیر نکنید و به او نخندید. سعی کنید به او دلداری دهید که احساس ترس او را درک کرده‌اید. اگر به او این تسلی و خاطرجمعی را بدهید او متوجه می‌شود ترسیدن امری طبیعی است و باید تلاش کند که بر آن غلبه کند.
متقاعد کردن کودک برای این‌که دلیلی برای ترسیدن وجود ندارد، نتیجه‌ی عکس می‌دهد. اگر به او بگویید : ((نگران نباش. سگ که ترس ندارد.)) در واقع او را غمگین و ناراحت کرده‌اید. به جای آن به او احساس امنیت و خاطرجمعی بدهید و بگویید: ((می‌دانم که سگ باعث ترسیدن تو شده است. بیا با هم از کنارش رد شویم. اگر دوست نداری می‌توانم سگ را نگه دارم تا از اینجا رد شوی.))
2- محبت کردن
به اصطلاح وسایل آرام کننده همچون بالش کهنه یا عروسک -می تواند به کودکان کمک کنند تا بر ترس خود غلبه کنند. وسایلی مشابه این‌ها به کودک احساس نزدیکی و اطمینان می‌بخشند- به ویژه زمانی که مجبور به ترک او هستید و نمی‌توانید در کنارش باشید.
این‌گونه وسایل به کودکان کمک می‌کنند تا راحت‌تر با ترس‌های خود همچون ترس از افراد جدید، حضور در زمین‌های بازی گروهی یا ملاقات با دکتر کنار بیاید. بنابراین، به کودک خود اجازه دهید بالش یا عروسک آرامش بخش خودش را همراه داشته باشد. مطمئن باشید او از 4 سالگی به بعد این وسایل را کنار خواهد گذاشت و به‌دنبال روش‌های دیگری برای کم کردن ترس خود خواهد بود.
3- توضیح مسایل
برخی کودکان با شنیدن توضیحات منطقی و تشریحی در مورد آن‌چه از آن ترسیده اند، می توانند بر ترس خود غلبه کنند. به طور مثال هنگام کار کردن فلاش تانک به کودک خود توضیح دهید آب توالت به‌طور کامل به پایین کشیده می‌شود امّا کودکان یا اردک‌ها را نمی‌تواند پایین بکشد. یا مثلاً به او بگویید صدای بلند آمبولانس برای آن است که دیگران متوجه آمدن آن بشوند و راه را برایش باز کنند.
شنیدن توضیحات برای برخی از کودکان حس امنیت و خاطرجمعی دارد. به کودک خود توضیح دهید با این‌که جاروبرقی همه آلودگی‌ها و زباله ها را داخل می‌کشد امّا نمی‌تواند عروسک، اسباب‌بازی یا انگشت پای پدرشان را ببلعد. یا قدم زدن هنگام غروب ترس تاریکی را در کودک از بین می‌برد. یا اگر کودک از آرایشگاه می‌ترسد از آرایش‌گر بخواهید تا موهای شما یا بخش کوچکی از آن را قیچی بزند تا کودک باور کند قیچی به او آسیبی نمی‌رساند.
اگر تجربیات قدیم کودک باعث ترس او شده‌اند – مثلاً واکسن زدن هفته ی قبل او- ساده از کنار آن عبور نکنید. البّته خیلی هم مسأله را بزرگ نکنید. خیلی آرام و منطقی برای او توضیح دهید که واکسن یا آمپول ابتدا کمی درد و سوزش دارد امّا خیلی زود از بین می‌رود و شما می‌توانید پس از آن با هم بیرون بروید و خوش بگذرانید. این وعده‌ی تفریح تا حدی حواس او را پرت می‌کند.
می‌تواند در فاصله‌ای امن به کودک در مورد مسایل به کودک در مورد خطرناک توضیح دهید. به طور مثال، اگر از حیوانات می ترسد او را به باغ وحش ببرید تا زندگی و غذا خوردن آن‌ها را از نزدیک ببیند. روش کمک کننده دیگر این است برای کودک خود داستانی از کودکی تعریف کنید که ترس مشابه داشته است و توانسته بی مشکل از آن عبور کند.
4- حل مشکل با یکدیگر
اگر کودک شما از تاریکی می‌ترسد، هنگام شب با هم به اتاق او بروید. یکی از راه‌کارهای غلبه بر ترس کمک گرفتن از گارد محافظ است.
با سعی و خطاهای مستمر شما و کودکتان با هم، می‌توانید احساس قدرت و کنترل بر ترس را در او افزایش دهید.
5- تمرین در طول بازی
اگر کودک شما از دکتر می‌ترسد، شاید بازی در نقش دکتر یا وسایل پزشکی اسباب بازی بتواند تا حدی به او کمک کند. برخی از کودکان با در دست داشتن اسباب‌بازی وسایل پزشکی خود خیلی راحت تر و با ترس کم‌تر به مطب پزشک می‌روند. اگر کودک شما از روبه‌رو شدن با غریبه‌ها می‌ترسد، می‌تواند با داشتن برخوردهای مشابه با عروسک‌ها یا حیوان‌های اسباب‌بازی خود تا حد زیادی بر این ترس غلبه کند.
6- ترس های خود را جلوی او بروز ندهید
اگر کودک شما ببیند از دیدن سوسک یا عنکبوت حسابی ترسیده و عرق کرده‌اید، یا هنگام رفتن به دندان پزشکی حس بدی دارید، او نیز باور می‌کند این مسایل ترسناک هستند و حتماً از آن‌ها خواهد ترسید. بنابراین سعی کنید ترس‌های خود را از بین ببرید یا دست کم جلوی کودک آن‌ها را بروز ندهید.
7- مراقب این زنگ خطرها باشید
هنگامی که ترس کودک روی فعالیت‌های روزانه او تأثیر می‌گذارد، مثلاً حمام نمی‌رود چون از آب می‌ترسد یا از ترس روبه‌رو شدن با سگ بیرون نمی‌رود، زنگ خطری برای شماست و باید حتماً با پزشک کودک خود در این رابطه مشورت و مشکل را مطرح کنید. به‌ویژه اگر این ترس‌ها به مرور زمان بیشتر می‌شوند. شاید کودک شما دچار فوبیا یا نوعی ناهنجاری تشویشی داشته باشد.
حتی اگر ترس کودک زیاد است نیز باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.